Adadaki eşekleri koruma altına alan Almanya merkezli hayvansever derneği Pro Animale'nin hayvanları elektrikli çitle insanlardan ayırmasına tepki gösteren yerel turizmciler, Eşek Adası ve adadaki hayvanların turizme açılması için proje geliştirdi.
Proje adanın bakir yapısının bozulacağı ve rant yaratılmak istendiği eleştirilerini de beraberinde getirdi. Turizmin gelişimi öncesi tütün ve kavun tarımıyla geçinen Çeşmeliler'in ziraatte kullandıkları eşekleri yaz aylarında muhafaza ettikleri Eşek Adası'nda tarımsal faaliyetlerin yok olma noktasına gelmesiyle sayısı artan eşekler, turizm alanında tartışmaya konu oldu.
Almanya merkezli hayvansever derneği Pro Animale'nin Çevre ve Orman Bakanlığı ile yaptığı protokolle koruma altına aldığı eşeklerin insanlardan elektrikli çitle ayrılmasına tepki gösteren turimciler, yeni bir proje geliştirdi. Pro Animale Derneği ise projeye kaygılı yaklaşıyor.
Pro Animale Türkiye Temsilcisi Nilgün Varoş, adada sahipsiz kalan eşeklere insanlar tarafından kötü muamele yapıldığı, kasaplar tarafından kesildiği ve kış aylarında açlıktan öldükleri iddiaları üzerine Almanya'daki yetkililerle temasa geçtiklerini, hayvanların muhafaza edilmesi amacıyla 2001 yılında bir proje geliştirildiğini anlattı.
Bakanlıkla yapılan protokol kapsamında adada eşekler için uygun barınma koşulları, bekçilerin ikamet edebileceği baraka, eşeklerin içme suyu ihtiyacı için tuzlu su arıtma tesisi, güneş ve rüzgar enerjisinden elektrik üreten sistemler yerleştirildiğini belirten Varoş, 40 eşeğin yanı sıra çok sayıdaki dağ keçileri ve tavşanların kontrol altında tutulabilmesi ve kötü muameleye karşı barınak bölümünün çitle plaj bölümünden ayrıldığına işaret etti.
Adanın sit alanı olması nedeniyle kalıcı çit düzenlemesi yapılamadığını, bu nedenle başka ülkelerde de kullanılan düşük voltajla elektrik akımının bulunduğu çit düzenlemesi yaptıklarını söyleyen Varoş, "Tamamen Bakanlık kontrolü ve denetiminde yapılan bu düzenlemelerde amaç, hayvanların işkence çekmesini önlemektir. Acımasız insanların eşeklere yönelik sorumsuz davranışlarına karşı tedbir aldık.
Ayda bir veteriner kontrolünden geçirilen eşeklerin tırnak kontrollerini dahi yapılıyor. Ada üzerindeki tüm eşekler kısırlaştırıldı. Adaya yakın bölgelerde sahipsiz kalan, kaderine terk edilen eşekleri de alıyoruz. Eşekler ayda ortalama 360 balya ot yiyor. Kış aylarında bu miktar daha da artıyor. Tüm masraflar dernek tarafından karşılanıyor.
Özellikle geçen yıl saman fiyatlarındaki yükselmeyle giderlerde önemli miktarda bir artış oldu" diye konuştu. Eşeklerin turizme hizmet vermeye devam ettiğini, adaya tur tekneleri ve yatlarla gelenlerin çitlerin arkasından eşekleri besleyebildiğini dile getiren Varoş, çite rağmen hayvanlara taş ve boş şişe atan insanların olduğunu savundu.
Adanın turizme açılması yönündeki projeleri kaygıyla karşıladıklarını ifade eden Varoş, sözlerini şöyle sürdürdü, "İnsanlara kapalı bir alanda olmalarına rağmen korumakta güçlük çektiğimiz hayvanların insanlarla aynı ortamda olmaları durumunda başlarına geleceklerden endişeliyiz.
Ada çok büyük, hayvanları kontrol etmek mümkün değil. Hazırlanan projeyi henüz incelemedik. Hayvanların korunmasına yönelik ne gibi tedbirler var bilmiyoruz. Ancak turizm projeleriyle hayvanlara yeniden eziyet çektirilmesinden endişe ediyoruz." Varoş, adadaki faaliyetlere ilişkin protokolün 2014 yılı ocak ayında sona ereceğini, derneğin koruma faaliyetlerine devam etme niyetinde olduğunu da kaydetti.
"TURİZM ADASI İLAN EDİLSİN"
Çeşme'nin dünya markası olması amacıyla Çeşme Turistik Otelciler Birliği'nin (ÇEŞTOB) önerdiği 5 proje arasında yer alan "Eşek Adası'nın Turizme Kazandırılması" projesine göre adanın güney cephesinde yatların yanaşacağı iskele, günübirlik ziyaretçilere hizmet verecek plaj tesisleri, kafeteryalar ile hayvanlar için barınak alanları öngörülüyor.
Yerel yönetime ve bakanlıklara iletilen projeyle ilgili açıklama yapan ÇEŞTOB Başkan Vekili Yakup Demir, Eşek Adası'nın Çeşme'nin en önemli turizm ürünlerinden biri olduğunu, geçmişte adadaki eşekleri görmek ve beslemek için çok sayıda turistin geldiğini ancak son 3-4 yıldır hayvanları kontrol altına almak amacıyla yapılan düzenlemelerin turizm hareketliliğini bitirdiğini savundu.
Demir, şöyle konuştu, "Geçmişte ilçenin turizmine büyük katkısı olan bu ada, şu anda devre dışı kaldı. Adadaki eşekler için yapılan düzenlemeleri, rüzgar ve güneş enerjisi sistemleri gibi yatırımları takdirle karşılıyoruz. Ancak eşekleri görmek için adaya giden insanların önüne elektrikli çit germenin çok şık olmadığını düşünüyoruz. Hayvanların bu çitlerin arkasında tutsak edilmemesi, serbest bırakılması için valiliğe yazı yazdık.
Adadaki plaj mevcut haliyle ambalaj atıklarıyla kirlenmiş durumda ve çok bakımsız. Geliştirdiğimiz proje, adadaki eşek, keçi ve tavşanlar için barınaklar yapımını öngörüyoruz. Adaya çıkan insanların hayvanları besleyebileceği, sevebileceği, hayvanların da istediklerinde insanlardan uzak kalabilecekleri bir ortam yaratmayı planladık. Ayrıca adada patika yollar oluşturarak belli güzergahlarda çocuklar için Midilli atlarıyla turlar düzenlemeyi, dünyadaki farklı eşek cinslerini de adaya getirmeyi öngörüyoruz."
Projeyi Pro Animale Derneği ile ortak geliştirmek istediklerini ancak yetkililerine ulaşamadıklarını söyleyen Demir, Bakanlık yetkililerinin projeye olumlu yaklaştığını, adanın güney bölümünün "turizm adası" ilan edilmesi ve projenin bakanlık ya da uygun göreceği bir kurum tarafından yapılmasını talep ettiklerini belirtti.
Demir, "Projenin devlet tarafından yapılamaması halinde ÇEŞTOB olarak şirketimiz vasıtasıyla yatırım yapabiliriz" dedi.
RANT ENDİŞESİ
Yaz sezonunda günde 20'ye yakın teknenin yanaştığı adaya Çeşme'den günübirlik turlar düzenleyen tekne sahipleri de turizm projesine mesafeli yaklaşıyor. Çeşme Esnaf Odası Başkanı Mustafa Cenger, adadaki eşeklerin bakımsızlık ve kötü niyetli kişilerin eylemleri nedeniyle geçmişte yok olma noktasına geldiğini, Pro Animale Derneği'nin çalışmasıyla eşeklerin koruma altına alındığını vurgulayarak, "Elektrikli çitlerle insanlardan ayrı bir bölümde tutulmalarını havyanların korunması adına doğru bir yaklaşım olarak görüyoruz. Burada örnek bir çalışma yapıldı.
Turizmi geliştirmek için her yere tesis yapmak zorunda değiliz. Adanın bakir yapısını korumak zorundayız. Oraya bir tesis yapıp sadece birilerinin kullanımına vermek hiç mantıklı bir yaklaşım değil" dedi.
YABANCI GİRİŞİ YASAK AMA ALMAN DERNEĞİ KORUYOR
Adanın 2. Derece Askeri Güvenlik Bölgesi olduğunu kaydederek, yabancı bayraklı yatların demirlemesi ve yabancıların adaya çıkmasının yasak olduğuna da dikkati çeken Cenger, sözlerini şöyle sürdürdü: "Marina sayısı hızla artan Çeşme kıyılarında en çok ziyaret edilen kıyı olan adanın yabancı turistlere kapalı olması büyük tezat.
Konunun çözümü amacıyla girişimlerde bulunduk. Adaya gidecek yabancıların isimleri önceden valiliğe bildirilmek kaydıyla izin verilmesi yönünde bir olanak yaratıldı. Ancak bu pratikte çok fazla uygulanamıyor. Adanın askeri güvenlik bölgesi olmasına ihtiyaç varsa itirazımız yok, ama bu konuda bir güncelleştirme ya da esnekleştirme yapılabileceğini düşünüyoruz. Yabancıların girmesinin yasak olduğu bir adadaki eşeklerin bir Alman derneği tarafından korunması bu konuda Çeşmeliler olarak artık daha duyarlı olmamız gerektiğini gösteriyor."
