Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) Denizli Milletvekili Şeref Arpacı, 24 Temmuz Basın Özgürlüğü için Mücadele Günü’nde yerel basının sorunlarını TBMM gündemine taşıdı. Hukukun, demokrasinin, temel hak ve hürriyetlerin hâkim olduğu toplumlarda basın yayın organlarının, halkın doğru haber alma hakkını sağlamanın en önemli unsurlarından biri olduğunu belirten Arpacı, “Özellikle de özgür ve bağımsız bir yerel basın demokrasinin yerelden inşası için oldukça önemlidir” dedi.
GAZETECİLER YOKSULLUK SEVİYESİNDE, ASGARİ ÜCRET VE ALTINDA MAAŞLARLA GÖREV YAPIYOR
Gazeteciler Cemiyeti tarafından hazırlanan Gazetecilerin Mesleki Memnuniyeti 2022 Araştırma Sonuçları Raporu'na göre, gazeteciler yoksulluk seviyesinde, asgari ücret ve altında maaşlarla görev yapmaya çalışmaktadır. Sıklıkla işsiz kalma ve yargılanma endişesi taşımaktadır. Gazeteciler ağır siyasi atmosfer, şiddet, sansür ve otosansür ortamında günlük yasal çalışma süresinin üzerinde, yer yer 13 saati aşan mesailerle görev yapmak zorunda kalmaktadır. Araştırma sonuçlarına göre gazetecilerin sadece yüzde 46,8’i yasal çalışma süresi olan 8 saat ve altında çalışmaktadır. Aralık 2022 itibariyle gazetecilerin yüzde 38,1’i yani üçte birinden fazlası asgari ücret ve altında maaş almaktadır. Gazetecilerin yüzde 82,2’si 10 bin TL altındaki ücretlerle geçinmeye çalışmaktadır.
YÜZDE 20’LİK VERGİ REKLAM İPTALLERİNE NEDEN OLUYOR
Yerel basının varlığının sürdürülebilmesi için reklam vergisi oranlarının gözden geçirilmesi ve Basın İlan Kurumu'nun komisyon oranlarının düşürülmesi gibi adımlar atılması gerekmektedir. Türkiye'de yerel basının karşı karşıya kaldığı mali sorunlar da önemli bir konudur. Reklam vergisi (KDV) oranlarının yüzde 20 olması nedeniyle reklamların iptal edilmesi yaygın bir durumdur. Yerel basın özellikle bu durumdan olumsuz etkilenmekte ve zor anlar yaşamaktadır. Ayrıca, Basın İlan Kurumu'nun komisyon oranlarının yüzde 15 olması da yerel basın için ciddi bir mali yük oluşturmaktadır. Yerel gazetelerin ilan gelirleri üzerindeki bu yüzde 15'lik kesinti, onların maddi kaynaklarını etkilemekte ve sürdürülebilirliklerini engellemektedir.
YEREL BASININ DESTEKLENMESİ GEREKMEKTEDİR
Dünya genelinde yerel basın teşvik edilirken, Türkiye'de yerel basının maddi kaynakları kamuya yönlendirilmekte ve bu da yerel basının zor durumda kalmasına neden olmaktadır. Yerel basın, toplumun haber alma özgürlüğünü sağlayan ve yerel haberleri kapsayan önemli bir kurumdur. Dolayısıyla, yerel basının maddi kaynaklarının güçlendirilmesi ve desteklenmesi gerekmektedir. Bu nedenlerle yerel basının yaşadığı sorunların tespiti ve çözümleri için gerekli önlemlerin alınması amacıyla Meclis bünyesinde bir araştırma komisyonu kurulması gerekmektedir.
