YAS SÜRECİNDE GÖRÜLEN YAYGIN BELİRTİLER

Kayıplar insanları farklı şekillerde etkilerken, birçok kişi bir kaybın ardından yas tutarken aşağıdaki belirtileri gösterir. Yasın/kederin ilk safhalarında deliriyormuşsunuz gibi, kötü bir rüya görüyormuşsunuz gibi hissetmek, dini inançlarınızı sorgulamaya başlamak dâhil olmak üzere, neredeyse yaşadığınız her şeyin normal olduğunu unutmayın. 

Şok ve inanmama – bir kaybın hemen sonrasında, olanları kabul etmek zor olabilir. Ölenin geri gelmesini beklemeye başlayabilir, kendinizi uyuşmuş hissedebilir, kaybın gerçekten olduğuna inanmakta sorun yaşayabilir, hatta gerçeği inkâr edebilirsiniz. Üzüntü – Yoğun üzüntü muhtemelen kederin en evrensel belirtisidir. Boşluk, çaresizlik, özlem, derin bir yalnızlık hissi duyabilirsiniz. Ayrıca çok fazla ağlayabilir ya da kendinizi duygusal olarak dengesiz de hissedebilirsiniz. 

Suçluluk – Yaptığınız ya da yapmadığınız, söylediğiniz veya söylemediğiniz şeylerle ilgili pişmanlık veya suçluluk duyabilirsiniz. Ayrıca belirli duygularla ilgili olarak da suçluluk hissedebilirsiniz (örneğin sevdiğiniz birinin uzun, zorlu bir hastalık sürecinden sonra ölümüyle birlikte rahatlama hissetmek gibi). Bir vefatın ardından, ölümü engelleyecek bir şey yapamadığınız için, elinizden geleni yapmış olsanız bile, suçluluk duyabilirsiniz. 

Kızgınlık – Kayıp hiç kimsenin hatası olmasa bile, öfke ve kırgınlık hissedebilirsiniz. Sevdiğiniz birini kaybettiğiniz takdirde kendinize, Allah’a, doktorlara, hatta sizi bırakıp ölen kişiye bile kızgınlık duyabilirsiniz. Size yapılan “adaletsizlik” için birini suçlama ihtiyacı da hissedebilirsiniz. 

Korku – Önemli bir kayıp bir dizi endişe ve korkuyu tetikleyebilir. Kendinizi endişeli, çaresiz ve güvensiz hissedebilirsiniz. Hatta panik ataklar dahi geçirebilirsiniz. Sevilen birinin vefatı kendi ölümünüz, bu kişi olmadan yaşamla yüzleşme, artık tek başınıza yükleneceğiniz sorumluluklarla ilgili korkuları tetikleyebilir. 

Fiziksel belirtiler – Kederi çoğunlukla duygusal bir süreç olarak düşünürüz ancak keder sıklıkla yorgunluk, bulantı ve kusma, azalmış bağışıklık, kilo kaybı veya artışı, ağrılar ve uykusuzluk başta gelmek üzere bir çok fiziksel sorunları da içerir...

Yorum yapabilmek için üye girişi yapmanız gerekmektedir.

Üye değilseniz hemen üye olun veya giriş yapın.