Zeytinde lokomotif olan ülkelerde verimin düşük olması nedeniyle fiyatı yükselişe geçen zeytinyağında altın yılın yaşandığı bildirildi. Küçük Menderes bölgesinde de verimin düşük olduğu ve “yok yılı” yaşandığı buna karşın az ürüne rağmen fiyatların yükselmesiyle üreticinin bir nebze de olsa soluk aldığı ifade edildi.
“ÜRÜN AZ, FİYAT GÜZEL”
Tariş Ödemiş Zeytinyağı Kooperatifi Müdürü Süleyman Temel, “30 Ekim’den bu yana zeytin sıkıyoruz. Yaklaşık 200 ton zeytinin sıkımını yaptık. 40 tona yakın yağ elde edildi. Randıman güzel, yağ oranı iyi. Fakat asit yüksek bunun da sebebi zeytin sineği. Zeytin sineği ile mücadele bölgemizde mücadele daha iyi yapılmalı. Üreticilerin sıcaklığın 35 derecenin altına düştüğü günleri iyi takip etmeleri gerekiyor.
Şu an tüketici zeytinyağını litresi 7,75 TL civarından alıyor. Üretici de örneğin 0,5 asit yağı 6-6,5 TL’den verebiliyor. Geçen yıl üretici ancak 4,5 liraya satabiliyordu. Fiyatlar bu nedenle geçen yıla oranla iyi. Bu yıl İspanya, İtalya, Yunanistan gibi lokomotif ülkelerde de ürün yok. 490 bin ton tüketen İtalya, ancak 260 bin ton üretebilmiş. Bu noktada arka arkaya iki yıldır yok yılı yaşayan Küçük Menderes bölgesinde çıkan zeytin daha da kıymete bindi. Geçen yıl 200 çuval zeytin getirebilen 2 çuval getirebildi.” dedi.
“MİKTAR DEĞİL, KALİTE KAZANDIRIR”
Üreticinin miktardan çok kalite sayesinde para kazanabildiğine dikkati çeken Temel şöyle devam etti: “Üretici aslında miktarla kazandığını düşünüyor. Ama zeytinyağında kalitedir önemli olan. Kalite düşük oldukça Türkiye’nin bu işten kazançlı çıkması zor. Üreticisi, tüccarı, fabrikası bunu artık görmeli. Markamız yok. İtalya bizden dökme yağ alıp üzerine, ‘Made in Italy’ yazıp İtalyan zeytinyağı gibi piyasaya yürüyor. Markalaşmak gerekli. Türkiye zeytinyağını en çok üretip, en az tüketen ülkelerden biri. İç tüketim de yetersiz. Zeytinyağının faydasını da kıymetini de bilmiyoruz”
“ACI VE YAKICIYSA KALİTELİDİR”
Zeytinyağı kalitesi ile ilgili önemli noktaları da özetleyen Temel, “Kalite daha çok kazandırır. Bunun en başında üretici kaliteli zeytini en kısa sürede fabrikaya getirmeli. Yani toplanan zeytin 24 saat içinde sıkılmalı. Bu sağlanamıyorsa bile üretici, zeytinini fileli hava alabilen çuvallarda saklamalı. Kapalı yerlerde saklanan zeytinde yanma meydana geliyor.
Üretici ayrıca yağın kalitesi için döküntüyü ayırmalı. Sıkma sıcaklığı önemli. Sıcaklık mümkün oldukça düşük olmalı. Dünya lideri İspanya’da zeytin 28-30 derece civarında sıkılıyor. Bizde de standart 38-40 derece civarında ama işin gerçeği öyle değil. 56-60 dereceye kadar yükseliyor bu sıcaklıklar. Bunun da nedeni üreticinin daha fazla yağ çıkarma isteği. Bu da kaliteyi olumsuz etkiliyor. Sıcaklık düştükçe zeytinyağının besin değeri yükseliyor.
Kaliteli zeytinyağı acı ve yakıcı tatta olandır. Antioksidan ve ağrı kesici niteliği de vardır. Zeytinyağının kalitesi ağaçtan koparılmış zeytinin tadıyla, zeytinyağının tadının aynı olmasıyla anlaşılır. Ağaçtaki zeytinin tadı da acıdır. Ayrıca acı ve yakıcı tattaki zeytinyağının raf ömrü daha da fazladır. Bizim tesisimizde ben üreticilere her zaman soğuk sıkımın daha iyi olduğunu anlatıyorum. Bu yöndeki talep de artıyor. Kaliteli yağın fiyatı daha yüksek oluyor.
Sıcak sıkımda örneğin 100 kilo yağ elde ediliyorsa, soğuk sıkımda 85-90 kilo civarında yağ elde edilir. Bu aradaki 10-15 kilo üreticinin cebine girmez zaten. Kalite konusunda üreticilerimiz bilinçlenmeli” dedi.
