TBMM İnsan Haklarını İnceleme Komisyonu bünyesinde oluşturulan Göç ve Uyum Alt Komisyonu Başkanı AK Parti Antalya Milletvekili Atay Uslu, Suriyelilere yönelik son günlerdeki tartışmaları Sputnik'e değerlendirdi.
İSTANBUL VALİLİĞİNİN KARARI
İstanbul Valiliği, İstanbul'da kaydı olmayan Suriyelilere kayıtlı bulundukları illere geri dönmeleri için 20 Ağustos'a kadar süre verdi. Çok tartışma yaratan bu kararla ilgili "İstanbul Valiliğinin aldığı yeni bir karar yok ama bir uygulama var" diyen AK Partili Uslu, şöyle konuştu, “"İki yıldır şöyle bir karar var; geçici koruma altındaki Suriyeliler hangi ilde kayıt altına alındılarsa o ilde ikamet etmek zorundalar. Eğer başka bir ile gideceklerse o ilin valiliğinden bununla ilgili izin almaları gerekiyor, diğer ile gidişleriyle ilgili sebebi söylemeleri lazım. Çalışmak için olabilir, yakınlarına gidilebilir, eğitim amaçlı gidilebilir. Bunlarla da ilgili il göç idaresi müdürlükleri ve valilikler izin veriyor. Bu uygulama iki yıldır var, bu karar iki yıldır var. Ancak tabi ki şimdi hareketlilik çok arttığı için bu konuda İstanbul Valiliği, İstanbul'a doğru bir yığılma olduğu için bu kararı daha net bir şekilde uygulama konusunda adım attı. Yani Suriyelilerin ülkenin dışına gönderilmesi gibi bir durum söz konusu değil. Yapılan şu; 3 milyon 653 bin Suriyeli hangi ilde kaydedildiyse o ilde yaşamaya devam edecek, yapılan tamamen bu. Eğer kayıtsız Suriyeli varsa ki bunun sayısını ben size söyleyeyim yüz binde biri geçmez yani o kadar az bir sayıdadır, çünkü Suriyeliler kayıt olmazsa zaten sosyal, sağlık, eğitim imkanlarından faydalanamıyorlardı, o yüzden kayıt olmak zorundalardı. Kayıtsızsa da bütün illerde kayıtların yapılması sağlanacak. Bir sınır dışı söz konusu. O da yalnızca belli suçları işleyenler. Türkiye'de kamu güvenliği açısından bulunmaları sakınca oluşturanlar güvenli bölgeye gönderilecekler. Yoksa Suriyelilerin geri gönderilmesi gibi durum söz konusu değil. "
ÜLKESİNE DÖNEN SURİYELİ SAYISI
AK Partili Atay Uslu'ya göre buna rağmen Suriyeliler konusu farklı çevreler tarafından farklı şekillerde kullanılıyor. Suriyelilerin savaş bölgesine, bombaların atıldığı bölgeye gönderilmesinin aslı söz konusu olmadığını vurgulayan Uslu, "Ancak o bölge güvenli hale getirilirse Suriyelilerin gönüllü geri dönüşleri sağlanacaktır. Nitekim biz Fırat Kalkan bölgesinde, nitekim biz Zeytin Dalı operasyonunda oluşturduğumuz güvenli bölgede biliyorsunuz geri dönüşleri gerçekleştirdik. Şu ana kadar 330 bin Suriyeli o bölgeye geri döndü. Güvenli bölgeler büyüdükçe dönüşler devam edecektir" dedi.
Atay Uslu, şöyle devam etti:
"Ben sahadayım, Suriyelilerle konuştuğumuz zaman onlar da dönme eğilimlerini ifade ediyorlar. Çünkü buraya geliş isteğe bağlı bir geliş değil, buraya geliş zorunlu bir gelişti. Bu insanlar eğer Türkiye'ye gelmeseydi hayatlarını kaybedecekti. Suriye'deki iç savaştan yaklaşık olarak 700 bin Suriyeli hayatını kaybetti. Eğer biz o kapıyı açmasaydık bugün 3 milyon 700 bin Suriyeli hayatını kaybedecekti. Biz bunun hesabını çocuklarımıza, gelecekte tarih yazanlara nasıl verebilirdik? 'Kapılarını açmadılar, kapılarını açmadıkları için insanlar öldü' dediğin zaman bunun hesabını biz vermezdik. Bizim medeniyetimiz öyle bir medeniyet değil. Yapılan iş bu işin düzene sokulmasıdır, düzenlenmesidir. Belki bir öz eleştiri yapalım, ilk günden itibaren bu böyle olması gerekiyordu. Ancak tabi zor durumda oldukları için biz esneklik tanındı. Şimdi diyoruz ki hangi ile kayıtlıysanız o ile geri dönün, başka bir ile geçmeniz konusunda bir izin talebiniz varsa il valiliğimiz il göç müdürlüğümüz, ilgili bürokrasi uygun gördükten sonra oraya da nakilleriniz gerçekleşebilir diyoruz. Yaptığımız budur."
"ZORLA GÖNDERME YOK"
AK Partili Atay Uslu, soru üzerine bazı Suriyelilere zorla 'gönüllü geri dönüş belgesi' imzalattırıldığına ilişin iddiaları da değerlendirdi. Bu iddiaların asılsız olduğunu, zorla geri gönderme gibi bir uygulamanın olmadığını belirten Uslu, "Gönüllü geri gönderme çalışması var. Gönüllü geri göndermeyi destekliyoruz, gönüllü olarak dönecekleri destekliyoruz. Biz 3,5 milyon Suriyeliyi savaş ortamından kabul etmişiz onları zorunlu olarak savaşın ve bombanın altına göndermeyiz, böyle bir medeniyet değiliz, böyle bir uygarlık değiliz. Bizim onlara karşı tarihi, vicdani, hukuki görevimiz var" dedi. Bu tür bireysel iddiaların ortaya çıktığını ifade eden Uslu, bunların hepsinin de iddiadan öteye geçmediğini kaydetti.
Gönüllü gidişleri, bayramda gidişleri desteklediklerini ifade eden AK Partili Uslu, bunun nedenini de, "Bu konuda da eleştiriliyor, bayramda gidiyorlar geliyorlar… Neden destekliyoruz? Bu insanlar gitsinler kendi topraklarını, kendi köylerini, kendi mahallerini görsünler, yaşanabilecekse zaten bu insanlar kalıyor. Her bayramda gidenlerin yaklaşık yüzde 15'i tekrar Türkiye'ye dönmüyor. Diyorlar ki, 'biz burada yaşayabiliriz'. Çünkü yaşanabilecek alt yapıları olduğu sürece o insanlar orada kalıyor. Bunların hepsi gönüllü geri dönüşü destekleyen çalışmalardır, aktivitelerdir" diyerek anlattı.
"KAMU DÜZENİNİ BOZARLARSA GEREĞİ YAPILIR"
Eninde sonunda Suriyelilerin o coğrafyaya dönmesini istediklerini vurgulayan AK Partili Atay Uslu, "İstediğimiz için statülerini hala geçici koruma olarak muhafaza ediyoruz. Bakın başka korumaya çevirmiyoruz, adı üstünde geçici koruma. Bizim hukuk sistemimizde gececi koruma dışında farklı uluslararası koruma statüleri var. Mültecilik, sığınmacılık, ikincil koruma, şartlı koruma, şartlı mültecilik gibi statüler var. Bunların hiçbirine çevirmiyoruz, diyoruz ki geçici koruma. Adı üstünde geçicisiniz, ta ki savaş bitinceye kadar bizim misafirimizsiniz. Ancak misafirimiz olduğunuz süre içerisinde kamu düzenini bozarsanız bu durumda gereği yapılır. Onun dışındaki her türlü süreçte netice itibariyle misafirliğin gereğini yerine getiriyoruz" diye konuştu.
KAMUOYUNDAKİ SURİYELİLERE YÖNELİK TEPKİLER
AK Partili Atay Uslu, Suriyelilere yönelik kamuoyundaki tepkileri değerlendirirken de, "Bu konuyu farklı amaçlarla kullanmak isteyenler, ajitasyonu ortaya çıkarmak isteyenler, bunun üzerinden siyasi rant elde etmek isteyenler var. Bunlar nefret dili, ötekileştirici dil, yanlış dil kullanıyorlar. Bu bizim medeniyetimize de yakışmaz, bu bizim anlayışımıza da yakışmaz, bu bizim tarihimize ve vicdanımıza da yakışmaz. Bunların hepsi yanlış şeylerdir" dedi.
Suriyelilerin içinde yanlış iş yapanların olabileceğini kaydeden Uslu, "Ama bunun sebebi Suriyeli olmaları değil. Her toplumda yanlış iş yapanlar var, yanlış iş yapanlar için mutlaka hukuk uygulanacaktır. Suriyeli olmaları hukuk uygulamaya engel bir durum değil. Ancak ortada suç işlemeyen, masum varsa onlara da mazlumluğun gereği yapılacaktır. Biz böyle bir uygarlığız, biz böyle bir milletiz. Bunun bilinmesi gerektiğini düşünüyorum. Bu tür ajitasyonlar hiçbir zaman karşılık bulmaz, bulmayacaktır. Bundan siyasi rant elde etmek isteyenler, bununla Türkiye'de belli noktalarda karışıklık çıkartmak isteyenler var ama onlar asla bunu başaramayacaklardır" diye konuştu.
