Kulak Burun Boğaz Uzmanı Op. Dr. Erkan Tezcan, burun tıkanıklığının genellikle, septum deviasyonu (burun orta bölmesi eğriliği), burun yan duvar etlerinde büyüme (konka hipertrofisi, konka bulloza, polip), burun mukozası şişmesi (nezle, rinit, alerjik rinit) gibi nedenlere bağlı olduğunu ifade ederek şöyle konuştu: “Burun, solunum sisteminin ilk başlangıç organıdır. Burnun temel görevlerinden birisi soluduğumuz havayı nemlendirmek, ısıtmak ve süzmek ve akciğerler için hazır hale getirmektir.
Burun içindeki büyük boşluğu iki eşit parçaya ayıran bir burun orta bölmesi vardır. Bu bölmeye septum denilmektedir ve ön kısmı kıkırdak ve arkada daha içeride olan kısmı kemikten oluşur, bu kıkırdak ve kemik yapının üzeri mukoza ile kaplıdır. Burun boşluklarının yan duvarında ise yine üzerleri mukoza ile kaplı burun etleri vardır. Bunlara konka denilmektedir. Bu etlerde, kalorifer peteklerine benzer şekilde buruna giren havanın ısıtılması, nemlendirilmesi ve süzülmesine katkıda bulunurlar.
Burun tıkanıklığı genellikle, septum deviasyonu, burun yan duvar
etlerinde büyüme (konka hipertrofisi, konka bulloza, polip), burun mukozası
şişmesi (nezle, rinit, alerjik rinit) gibi nedenlere bağlıdır. Burun
tıkanıklığı yapan nedenleri ortaya koymak için hastaların şikayeti ilgili
bilgiler alınır, detaylı burun muayenesi, bazı durumlarda burun içinin
endoskopik muayenesi ve bilgisayarlı tomografi incelemesi yapılır. Cerrahi girişim
ile burun orta bölmesi eğriliği ve burun yan duvar etlerinde büyümelere
müdahale edilebilir ve iyileşme sağlanabilir. Ancak mukoza şişmesi ile ilgili
sorunlar cerrahi ile giderilemez” dedi.
Septum Deviasyonu, Doğuştan veya Buruna Alınan Darbe Sonucu Oluşabilir
Septum deviasyonu, çevresindeki yüz kemiklerinin farklı
gelişimlerine bağlı çekilmeler, doğum kanalından geçişi sırasından oluşabilen
darbeler, çocukluk döneminde ve erişkinlikte olan düşmeler, spor yaralanmaları
ve trafik kazaları gibi durumlarda buruna alınan darbeler nedeniyle
olabileceğini belirten Kulak Burun Boğaz Uzmanı Op. Dr. Erkan Tezcan, “septum
deviasyonu sonucu hastalarda; burun tıkanıklığı, horultulu solunum, baş/yüz
ağrısı, geniz akıntısı, tekrarlayan sinüzit, orta kulak iltihaplarına eğilim,
tekrarlayan bazı burun kanamaları olabilir. Eğer septum deviasyonu, bu
sorunlara neden oluyorsa ameliyatla düzeltilmesi hasta için yararlıdır” diye
konuştu.
Ameliyat Lokal veya Genel Anestezi İle Yapılabilir
Septum deviasyonunun septoplasti ameliyatı ile tedavi edildiğini dile getiren Kulak Burun Boğaz Uzmanı Op. Dr. Erkan Tezcan, bu ameliyatın da genellikle 18 yaşından sonra yapıldığını vurguladı. Tezcan: “Septum deviasyonu, septoplasti ameliyatı ile tedavi edilir. Septoplasti ameliyatı hem genel, hem de lokal anestezi ile yapılabilir. Ameliyat burun içinden yapılır. Burun delikleri içinden ameliyat sonrası görünmeyen kesilerle burun içindeki kıkırdak ve kemikteki eğri ve fazla olan kısımlar çıkartılarak veya yeniden şekillendirilerek burun bölmesi düzeltilir.
Amaç eğri olan burun ortasındaki duvarı düz bir duvar haline orta hatta getirmektir. Daha sonra ayrılan mukozanın bu duvara yeniden yapışması ve destek için dikiş atılır ve gerekirse tampon veya kalıp yerleştirilir. Eğer burun içindeki etlerde çok büyük (konka hipertrofisi) ve solunumu zorlaştırıyorsa, aynı zamanda burun etlerine de müdahale edilebilir. Ameliyat sonrasında yerleştirilen tampon veya kalıp nedeniyle hastaların burnu kısmen veya tamamen tıkalı olabilir ve ağızdan nefes alınması gerekebilir.
Ameliyattan sonra burun salgıları artar ve hem önden, hem de genizden pembe renkli bir akıntı görülebilir. Bu akıntı ameliyattan sonra giderek azalır. Bu ameliyatta konulan tampon veya kalıplar ameliyatı takip eden birkaç gün içinde alınır. Ameliyattan sonra iyileşme 3-4 hafta sürer. Bu dönem içinde kişi ağır bir nezle geçiriyor gibidir. Ameliyat sonrası burun tıkanıklığı ve buna bağlı yakınmalar ortadan kalkar. Ender olarak, düzeltilen kıkırdağın kayması veya kıkırdaktaki aşırı elastiki gerginlik nedeni ile burun solunumu tekrar bozulabilir. Bu durum burun etlerinde şişlik olması durumunda da görülebilir.
Bazen tekrar bir düzeltme gerekebilir. Bu ameliyatın burun
mukozasına bağlı sorunları ortadan kaldırmadığını hatırlamakta yarar vardır. 18
yaşından sonra genel olarak yüzdeki kemik ve kıkırdak gelişimi durduğu için
yüzün kemik gelişimini bozmamak için genellikle 18 yaşından önce septoplasti
ameliyatı yapılmaz. Ancak çok özel durumlarda 18 yaş altında da uygulanabilir.
Bu ameliyat, 50'li ve 60'lı yaşlardaki hastalarda da yapılabilir” şeklinde
konuştu.